qer62022
Sëmundjet kronike. Rekomandimet dietike të Shoqatës Amerikane të Zemrës
Në një dokument mbi dietën dhe stilin e jetesës, ekspertët e Shoqatës Amerikane të Zemrës të udhëhequr nga Alice Lichtenstein, Universiteti Tufts, Boston, japin 10 rekomandime të bazuara në prova për promovimin e shëndetit kardiometabolik.
Për shembull, arritja dhe ruajtja e një peshe të shëndetshme trupore duhet të rregullohet sipas raportit ndërmjet marrjes dhe shpenzimit të energjisë. Në mënyrë që të mos merren më shumë energji, ndërkohë që stili i jetesës është sedentar, gjatë tre dekadave të fundit të jetës, nevojiten të paktën 150 minuta aktivitet fizik mesatar në javë, të përshtatura sipas moshës, nivelit të aktivitetit, gjinisë dhe peshës së individit.
Modelet dietike të pasura me fruta dhe perime (me përjashtim të patateve të bardha) janë të lidhura me një rrezik më të ulët për sëmundje kardiovaskulare. Përveç kësaj, frutat dhe perimet e plota, që kanë më shumë fibra dhe ngopin më lehtë, janë më të preferuara se lëngjet.
Zgjidhni burime të shëndetshme proteinash, kryesisht me origjinë bimore (bishtajoret dhe arra), ushqime të plota dhe produkte kryesisht me drithëra integrale, jo me drithëra të rafinuara.
Përdorni vajra bimore të lëngshme në vend të vajrave tropikale (vaji i arrës së kokosit, vaji i palmës) ose yndyra shtazore (gjalpë dhe sallo) dhe yndyra pjesërisht të hidrogjenizuara. Zgjidhni ushqime të përpunuara minimalisht, në vend të ushqimeve shumë të përpunuara.
Kufizoni marrjen e alkoolit. Zgjidhni dhe përgatisni ushqime me pak kripë apo edhe pa kripë: efektet e uljes së natriumit në presionin e gjakut priren të jenë më të larta te njerëzit me ngjyrë, në moshë të mesme dhe të moshuar, si dhe tek ata me hipertension. Minimizoni marrjen e pijeve dhe ushqimeve me sheqer të shtuar.
Së fundi, dokumenti AHA, i botuar në Circulation, nënvizon provat gjithnjë e më të mëdha se sëmundjet kronike të lidhura me dietën kanë origjinë primare në aspektin nutricional dhe se parandalimi i obezitetit pediatrik është një hap themelor në ruajtjen e shëndetit kardiovaskular.
Circulation2021.Doi:10.1161/CIR.0000000000001031
http://doi.org/10.1161/CIR.0000000000001031