pri162018
Metformina, doza të sigurta te pacientët me DMT2 dhe pamjaftueshmëri renale kronike të fazës 3 e 4
Sapo janë publikuar rezultatet e një studimi të hapur, zhvilluar pranë një qendre të vetme, për të testuar sigurinë e metforminës te pacientët me diabet melit të tipit 2 (DMT2) dhe pamjaftueshmëri renale kronike (IRC).
"Të paktën në Europë, pas më shumë se 60 vjetësh nga hyrja e mjeteve terapeutike diabetologjike, metformina vazhdon të jetë zgjedhja e parë mes barnave për trajtimin e DMT2-shit, kur është e tolerueshme dhe jo e kundërindikuar", vë re Vincenzo Novizio (Komisioni i Barnave në Shoqatën e Mjekëve Endokrinologë).
"Pavarësisht viteve të tëra të studimit që nuk tregonin asnjë shtim të rrezikut të acidozës laktike kur bari përdorej te pacientët me IRC të lehtë e të moderuar, udhëzimet e ndalonin përdorimin kur kreatinina sierike arrinte nivelin 1.5 mg/dL te burrat dhe 1.4 mg/dL te gratë, duke privuar një numër të madh të pacientëve prej këtij bari të sigurt dhe efektiv".
Që nga viti 2016, FDA-ja është bërë më tolerante, vazhdon Novizio, duke dhënë indikacione mbi përdorimin e barit te pacientët me DMT2 dhe IRC në lidhje me vlerat e shpejtësisë së filtrimit glomerular të vlerësuar (eGFR):
1) > 60 mL/min: përdorim i lirë; 2) 30-59 mL/min: reduktim i dozës; 3) < 30 mL/min: nuk lejohet.
Në studimin e cituar në vend të hapur, janë bërë tri analiza të ndryshme, çdonjëra me një objektiv të ndryshëm.
I pari: identifikimi i dozës optimale të metforminës, duke dozuar përqendrimet hematike për një javë, pas çdo shtimi të dozës te pacientët me IRC të nivelit 1-5. Doza optimale e metforminës për pacientët me IRC ka rezultuar:
a) stadi 3A (eGFR 45-59): 1500 mg (500 mg në mëngjes e 1000 mg në mbrëmje); b) stadi 3B (eGFR 30-44): 1000 mg (500 mg në mëngjes dhe 500 mg në mbrëmje); c) stadi 4 (eGFR 15-29): 500 mg/die.
I dyti: të vlerësohet nëse, duke monitoruar çdo muaj përqendrimet hematike të metforminës, acidit laktik dhe të HbA1c, doza të tilla të metforminës mbeteshin optimale edhe 4 muaj pas terapisë. Përqendrimet e metforminës kanë mbetur të qëndrueshme pa kapërcyer kufirin e sigurisë prej 5.0 mg/L dhe hiperlaktatemia (> 5 mmol/L) mungonte (përveçse te një pacient me infarkt të miokardit) dhe nuk ka patur modifikime të niveleve të HbA1c.
I treti: vlerësimi i parametrave farmakokinetike pas marrjes së një doze të vetme metformine në çdonjërin nga të tre stadet e IRC-së, 3A, 3B e 4. Autorët e studimit nuk kanë vënë re dallime të dukshme në parametrat farmakokinetike mes stadeve të ndryshme të sëmundjes.
"Gjithashtu, thotë Novizio, autorët nënvizojnë se te pacientët me IRC të fazës së tretë, duhet vlerësuar eGRF-ja çdo 6 muaj dhe duhet ndaluar marrja e metforminës te pacientët me dëmtim renal akut. Në fund, duke qenë se përqendrimet e rritura plazmatike të barit mund të lidhen me hiperlaktateminë, te pacientët e brishtë, duhet vlerësuar laktati", ose, nëse përqendrimet janë > 5 mmol/L, duhet ndaluar marrja e metforminës, ndërsa te pacientët me nivele > 2.5 mmol/L, matja duhet përsëritur pas pak kohësh dhe marrja e metforminës duhet ndërprerë pas dy matjesh të njëpasnjëshme > 2.5 mmol/L. "Në tërësi, përfundon Novizi, këto rezultate mbështesin indikacionet e dhëna në udhëzimet e fundit mbi përdorimin e metforminës te pacientët me DMT2 dhe IRC".
Diabetes Care, 2018; 41: 547-53. doi: 10.2337/dc17-2231.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29305402