jan62025
Dëmtimi konjitiv dhe përfitimet nga proteina e hirrës
Një studim i ri i botuar në American Journal of Clinical Nutrition, tregon se plotësimi i përditshëm me proteinat e hirrës, të pasura me membranat e globulave të yndyrës së qumështit, taurinë dhe vitaminë B, përmirëson ndjeshëm funksionin njohës te të moshuarit me dëmtim konjitiv të lehtë (MCI).
Studimi u krye si një provë 12-mujore, dyfish e verbër, e kontrolluar me placebo, me përzgjedhje rastësore. 107 pjesëmarrës, 55-80 vjeç, të diagnostikuar me MCI, u rekrutuan dhe u ndanë në dy grupe: njëri mori një dozë ditore prej 15 gramësh të proteinës së hirrës, ndërsa tjetri një placebo. Vlerësimet konjitive u kryen në fillim, 6 muaj dhe në fund të 12 muajve, duke përdorur Montreal Cognitive Assessment (MoCA) si masën kryesore të funksionit konjitiv global, krahas testeve dytësore si Digit Symbol Substitution Test (DSST).
Përmirësimi i aftësive konjitive
Rezultatet e studimit nxjerrin në pah se, pas 12 muajsh ndërhyrje, rezultati i MoCA-së u rrit me 3,23 pikë në grupin e ndërhyrjes, krahasuar me një rritje prej 1,42 pikësh në grupin e kontrollit, duke sugjeruar një përmirësim të ndjeshëm në aftësitë njohëse dhe një ulje të rënies konjitive. Në mënyrë të ngjashme, në testet njohëse dytësore, si DSST, grupi i ndërhyrjes tregoi një rritje mesatare prej 2.72 pikësh, që tregon përparim të konsiderueshëm në shpejtësinë e përpunimit mendor, vëmendjen dhe kujtesën afatshkurtër.
Rezultatet tregojnë gjithashtu një përmirësim në përbërjen e trupit, me një rritje të ndjeshme të masës muskulore në grupin e ndërhyrjes në krahasim me atë të kontrollit. Duke marrë parasysh që humbja e muskujve shpesh lidhet me përkeqësimin e funksionit konjitiv te të moshuarit, këto gjetje tregojnë se plotësimi i proteinave mund të mbështesë shëndetin fizik dhe aftësitë njohëse, duke kontribuar në një cilësi më të mirë të jetës.
Mekanizmat e veprimit
Përfitimet e vërejtura rrjedhin nga vetitë specifike dhe sinergjike të lëndëve ushqyese që gjenden te hirra:
proteinat e hirrës: ofrojnë aminoacide thelbësore si cisteina dhe leucina, duke stimuluar sintezën e proteinave dhe duke nxitur rigjenerimin e neuroneve;
membrana e globulës së yndyrës së qumështit (MFGM) përmirëson qëndrueshmërinë e membranave sinaptike dhe mbështet mikrobiotën intestinale, duke ndikuar pozitivisht në boshtin intestin-tru;
taurina: vepron si një neuro-mbrojtës, duke nxitur neurogjenezën dhe duke reduktuar inflamacionin e trurit;
Vitamina B: mbështet metabolizmin neuronal, ul nivelet e homocisteinës (të lidhura me rënien konjitive) dhe nxit sintezën e fosfolipideve në membranat nervore.
Kështu, ky studim sugjeron se plotësimi i synuar ushqimor, i bazuar në proteinat e hirrës të pasura me MFGM, taurinë dhe vitaminë B, mund të përfaqësojë një strategji efektive për të ngadalësuar rënien konjitive te të moshuarit me MCI. Përveç përmirësimeve konjitivve, përfitimet në përbërjen e trupit, si rritja e masës muskulore, shtojnë përfitime të mëtejshme për shëndetin e përgjithshëm të kësaj popullate të cenueshme.
Megjithëse rezultatet janë premtuese, studiuesit theksojnë nevojën për studime të mëtejshme afatgjata për të konfirmuar përfitimet e vëzhguara dhe për të gërmuar më thellë në mekanizmat themelorë.