gus52019
Variacionet gjenetike që çojnë te tumoret, nuk lindin rastësisht
Sipas një studimi italian, me pjesëmarrje të gjerë, të publikuar në "Nature Genetics", translokacionet kromozomike, që janë ndër përgjegjëset kryesore të zhvillimit të kancerit, nuk paraqiten në gjenomë rastësisht, por i shkakton mjedisi rrethues dhe janë të parashikueshme.
Translokacionet janë pasojë e çarjes së helikës së dyfishtë të ADN-së dhe në të shkuarën është menduar se ky lloj dëmtimi ndodh rastësisht në gjenomë, ndoshta gjatë ndarjes qelizore. "Përkundrazi, duke studiuar qelizat normale dhe ato tumorale të gjirit, kemi zbuluar se as dëmtimi i ADN-së dhe as translokacionet nuk ndodhin rastësisht në gjenomë. Dëmtimi bëhet në brendësi të gjeneve me karakteristika të veçanta dhe në momente të sakta të aktivitetit të tyre. Bëhet fjalë për gjene me gjatësi më të madhe se mesatarja që duke qenë të fikura (domethënë, duke qenë se nuk prodhojnë ARN), janë përsosmërisht të gatshme për t'u ndezur. Çarja e ADN-së ndodh në momentin kur arrin një sinjal që i ndez këto gjene dhe është e nevojshme, në mënyrë që ato të mund të "shpështjellohen" dhe të prodhojnë ARN-në. Duke studiuar këto karakteristika, mund të parashikojmë se cilat gjene do të çahen dhe cilat jo, me një saktësi më të madhe se 85%", shpjegon Gaetano Ivan Dellino (nga Instituti Evropian i Onkologjisë (IEO) dhe Universiteti i Milanos), autor kryesor i studimit.
Autorët theksojnë se aktivitetin e atyre gjeneve e kontrollojnë sinjale specifike që vijnë nga mjedisi rrethues i qelizave, që nga ana e tij influencohet nga mjedisi në të cilin jetojmë dhe nga sjelljet, nga furnizimi me energji, nga lloji i mikrobeve me të cilat jemi në kontakt, nga substancat e gëlltitura dhe sigurisht, jo rastësisht.
"Tashmë kemi edhe një motiv shkencor më shumë, për të mos hequr dorë nga parandalimi i tumoreve: në stilet tona të jetesës, në llojin e botës që kërkojmë të kemi, në programet e shëndetit që duam nga shërbimi shëndetësor. Një planet më i pastër dhe ambiente pune më të shëndetshme, pa dyshim që nuk mund të na bëjnë përveçse mirë dhe me aq sa dimë deri më tani, secili nga ne mund të zgjedhë nëse do të parandalojë 40% të tumoreve, me ndryshime të pakta dhe të sakta të mënyrës së jetesës. Komuniteti shkencor do të punojë me 60 përqindëshin e mbetur, për sa kohë do të ketë fonde të mjaftueshme për kërkimin", përmbyll Piergiuseppe Pelicci, nga IEO dhe nga Universiteti i Milanos, autor kryesor i studimit.
Nature Genetics 2019. Doi: 10.1038/s41588-019-0421-z
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31110352