nën82022

Demenca dhe ndotja. Çdo mikrogram pluhur rrit rrezikun me 3%

Artikuj lidhur

29-01-2021 | Demenca: Identifikohen 12 faktorë rreziku të evitueshëm, që mund të parandalojnë 40% të rasteve

14-12-2023 | Sëmundjet kardiovaskulare. Shoqata Italiane e Kardiologjisë: stilet e këqija të jetesës vrasin dhe shënjestra e parë është zemra

31-07-2023 | Temperaturat ekstreme dhe ndotja e mjedisit dyfishojnë rrezikun e vdekjes nga infarkti

Ekspozimi ndaj ndotësve të ajrit të shkaktuar nga trafiku rrit ndjeshëm rrezikun për demencë. Në veçanti, për çdo 1 mikrogram për metër kub rritje të ekspozimit ndaj grimcave të imta (PM2.5), rreziku i demencës rritet me 3%.

Rezultatet e një metaanalize, të botuar në Neurology në të cilën janë përfshirë më shumë se 90 milionë njerëz, kanë treguar se grimcat e prodhuara nga djegia e lëndëve djegëse fosile, veçanërisht nga gazrat e shkarkimit të trafikut rrugor, një lidhje tepër të saktë ndërmjet kësaj lloj ndotjeje dhe rrezikut të demencës.

Ndotja e ajrit është një faktor i njohur rreziku për demencën, por studimet që përpiqen të përcaktojnë ndikimin e saktë të saj kanë prodhuar rezultate të përziera.

Në metaanalizën e re, studiuesit analizuan të dhënat nga 17 studime me një total prej 91.4 milionë individësh, 6% e të cilëve vuanin nga demenca. Përveç PM2.5, studiuesit vlerësuan edhe elementë të tjerë të smogut si oksidet totale të azotit, dioksidi i ozonit dhe ozoni total.

Pas rregullimeve për faktorë të tjerë të njohur të rrezikut, si mosha dhe gjinia, rezultatet treguan se rreziku i demencës rritej me 3% për çdo 1 mikrogram për metër kub rritje të ekspozimit ndaj PM2.5.

Lidhjet midis demencës dhe ekspozimit ndaj oksideve të azotit, dioksidit të azotit dhe ozonit total, duke treguar gjithashtu një rrezik të shtuar, nuk arritën domethënie statistikore.

Studimi nuk ekzaminoi shkaqet, kohëzgjatjet dhe pragjet minimale të ekspozimit ndaj këtyre ndotësve, megjithatë, rezultatet ishin të mjaftueshme për të konfirmuar rëndësinë klinike. Studiuesit theksojnë, megjithatë, se Agjencia Amerikane e Ndotjes së Mjedisit (EPA) i konsideron ekspozimet mesatare vjetore deri në 12 µg/m3 si të sigurta, ndërsa Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) e vendos këtë kufi në një nivel shumë më të ulët prej 5. µg./m3.

"Është mjaft shqetësuese që ka një lidhje kaq të saktë prej 3% midis incidencës së demencës dhe grimcave të imta PM2.5", tha koordinatorja e studimit Janet Martin nga Universiteti Western në Ontario, Kanada.