jan232025
Obeziteti. Zbulohen neuronet që mund të kontrollojnë dëshirën për të ngrënë
Një studim i publikuar së fundmi në Nature Metabolism ka identifikuar disa popullata specifike neuronale në hipokampusin dorsal (dHPC) që reagojnë ndaj disa lëndëve ushqyese dhe ndikojnë në mbipeshë, duke identifikuar se si duke manipuluar këto qeliza të trurit, mund të zhvillohen strategji të reja për të reduktuar konsumin e ushqimeve me kalori dhe luftojnë obezitetin.
Njerëzit janë të programuar të kërkojnë dhe konsumojnë ushqim për të mbijetuar. Studimet e mëparshme kanë treguar se si truri mëson të lidh disa shenja mjedisore (të tilla si aroma ose pamja e një ushqimi) me vlerën e tij ushqyese. Ky proces mësimor krijon "harta mendore" aktuale që na drejtojnë drejt burimeve ushqimore.
Kjo sjellje adaptive, e njohur si ushqyerje e fuqizuar nga sugjerimet, mund të bëhet e vështirë për t'u menaxhuar, veçanërisht në mjedisin e sotëm. Në një mjedis si ky aktual, i pasur me ushqime me kalori të lartë dhe lehtësisht të aksesueshme, këto lidhje mund të çojnë në kërkim të tepruar të ushqimit, duke rritur rrezikun për zhvillimin e obezitetit.
Prandaj, të kuptuarit e mekanizmave të formimit të kujtesës në lidhje me marrjen e yndyrës dhe sheqerit mund të jetë vendimtar për të luftuar obezitetin.
Roli i hipokampusit
Hipokampusi (HPC), një rajon i trurit thelbësor për kujtesën dhe orientimin hapësinor, i cili luan gjithashtu një rol të rëndësishëm në kontrollin e oreksit. Studimet e mëparshme kanë treguar se hipokampusi aktivizohet pas një konsumimit të një vakti dhe se mosfunksionimi i tij mund të rrisë rrezikun për obezitet.
Studimi hodhi hipotezën se hipokampusi përmban grupe të veçanta neuronesh, të quajtura oreksigjenike, që reagojnë ndryshe ndaj lëndëve ushqyese të ndryshme, si yndyrat dhe sheqernat. Këto neurone, të stimuluar nga sinjalet e urisë (siç është grelina) dhe të frenuar nga leptina dhe insulina, nxisin dëshirën për ushqim.
dHPC-ja strehon popullatat unike të neuroneve që kodojnë në mënyrë selektive sinjalet e yndyrës dhe sheqerit pas gëlltitjes, duke siguruar një bazë nervore për preferencat specifike të makronutrientëve.
Qëllimi i studimit ishte të vlerësonte nëse hipokampusi aktivizohet në përgjigje të lëndëve ushqyese specifike, duke u nisur nga hipoteza se yndyrat dhe sheqernat mund të aktivizojnë një nëngrup të neuroneve HPC me funksion oreksigjenik dhe glutamatergik. Duke përdorur teknika të avancuara të neuroimazhit, studiuesit vunë re se hipokampusi reagon në mënyrë specifike ndaj lëndëve ushqyese të ndryshme, si glukoza dhe yndyra, dhe se nervi vagus, i cili lidh intestinin me trurin, luan një rol vendimtar në transmetimin e informacionit në tru lëndët ushqyese të konsumuara.Më pas u identifikuan popullatat e neuroneve në hipokampus që i përgjigjen në mënyrë specifike yndyrës. Frenimi i këtyre qelizave çoi në një reduktim të konsumit të yndyrës, por jo në konsumimin e sheqerit.
Studimi tregoi gjithashtu se këto qeliza hipokampale janë të përfshira në kujtesën hapësinore të lidhur me ushqimin. Me fjalë të tjera, këto qeliza na ndihmojnë të "kujtojmë" se ku kemi gjetur disa ushqime, si ushqimet e yndyrshme.
Studimi ka dhënë informacione të reja të rëndësishme mbi mekanizmat e trurit që rregullojnë oreksin dhe sjelljen e të ngrënit, duke hapur rrugën për terapi të reja inovative për të luftuar obezitetin.
Studimi konfirmoi rolin e dHPC-së, dhe të neuroneve oreksigjenike të ndjeshme ndaj yndyrës dhe sheqerit, në nxitjen e dëshirës për ushqim, megjithëse nuk është ende plotësisht e qartë se cila popullatë neuronale është e përfshirë në mënyrë specifike.